Potomkowie Abrahama aż do Jezusa

Potomkowie Abrahama, czyli drzewo genealogiczne Jezusa, mają fundamentalne znaczenie w historii chrześcijaństwa i wiedza o nich może być uważana za kompendium całej historii narodu żydowskiego. Dowiedzmy się z jakiego powodu.

Dlaczego w pierwszej księdze Ewangelii Mateusza i w trzeciej Ewangelii Łukasza, jako wprowadzenie do historii Jezusa, opisuje się potomków Abrahama, poczynając właśnie od niego a kończąc na Jezusie, a nawet zostaje przedstawiona jeszcze szersza genealogia, która rozpoczyna się od Adama?

Powód jest prosty. W czasie, gdy powstawały Ewangelie, bardzą istotną kwestią było umieszczenie omawianych faktów w konkrentym kontekście i w udokumentowanych ramach historycznych, które miały solidne podstawy i były niepodważalne.

Jezus częścią historii narodu żydowskiego

Rozpoczęcie opowieści historii jej bohatera od przedstawienia jego genealogii było szczególnie typowe dla świata wschodniego. W przypadku Ewangelii potrzeba umieszczenia postaci Jezusa Chrystusa w konkretnym kontekście historycznym, która niewątpliwie łączyłby go z historią narodu żydowskiego, wydaje się jeszcze bardziej oczywista. Dzięki tym dwóm genealogiom Jezus staje się integralną częścią historii judaizmu i jego trzech wielkich Ojców: Abrahama, Mojżesza i Dawida. Dla chrześcijan wywodzących się z judaizmu bardzo ważne było wpisanie postaci Jezusa w historię ich ludu i ich Ojców. Był to również sposób na poparcie roszczenia wspólnoty chrześcijańskiej, która domagała się uznania Jezusa za Mesjasza.

To nie przypadek, że w obu genealogiach Józef nie jest przedstawiany jako biologiczny ojciec Jezusa, ale jako przybrany ojciec. Dwóch ewangelistów musiało stworzyć pokrewieństwo między Mesjaszem a królem Dawidem i połączenie z proroctwem proroka Izajasza:

„I wyrośnie różdżka z pnia Jessego, wypuści się odrośl z jego korzeni. I spocznie na niej Duch Pański, duch mądrości i rozumu, duch rady i męstwa, duch wiedzy i bojaźni Pańskiej. (…) Wtedy wilk zamieszka wraz z barankiem, pantera z koźlęciem razem leżeć będą, cielę i lew paść się będą społem i mały chłopiec będzie je poganiał.” (Iz 11,1-10)

Jesse był ojcem króla Dawida.

Ale jest tego więcej. Zarówno Mateusz jak i Łukasz wskazują postać Jezusa jako wypełnienie historii Przymierza między Bogiem a człowiekiem i obietnicy zbawienia. Dla Mateusza ta historia rozpoczyna się od Abrahama, dla Łukasza natomiast zbiega się z samym początkiem ludzkości, ucieleśnionym przez Adama.

Należy podkreślić, że Mateusz zwracał się przede wszystkim do judeochrześcijan, dlatego umieszczenie Abrahama, uważanego za Ojca Narodu Wybranego, na początku genealogii, jest sposobem na podkreślenie ciągłości między judaizmem a chrześcijaństwem.

Łukasz natomiast zwrócił się także do chrześcijan pochodzenia pogańskiego, którzy nie znali tradycji świata żydowskiego. Z tego powodu umieszcza pochodzenie Jezusa jeszcze wcześniej, od Adama, umieszczając tym samym postać Jezusa w szerszym kontekście, który odnosi się do różnych dynastii żydowskich i dziesięciu przedpotopowych patriarchów ( Adam, Set, Enos, Cainan, Maalaleèl, Iared, Enoch, Matuzalem, Lamech, Noe) i do dziesięciu patriarchów czasu po potopie (Sem, Arpacsad, Selach, Eber, Peleg, Reu, Serug, Nacor, Terach, Abraham).

Różnice pomiędzy judaizmem a chrześcijaństwem

Cały ten wysiłek Mateusza o wyszczególnienie potomków Abrahama aż do Jezusa, i wysiłek Łukasza, który pogłebia kwestię wracając aż do czasów powstania ludzkości, ponownie przywołuje różnice między judaizmem a chrześcijaństwem, które już przeanalizowaliśmy w poprzednim artykule. Dla chrześcijanina jest rzeczą oczywistą uważanie Jezusa za Syna Bożego, ponieważ cała edukacja religijna jaką otrzymuje od najmłodszych lat, skupia się właśnie na tej niepodważalnej tożsamości. Dla dzisiejszych Żydów, a jeszcze bardziej dla tych z czasów ewangelitów, Jezus był tylko prorokiem. Z tego też powodu fundamentalne znaczenie dla nawrócenia Żydów na chrześcijaństwo, miało uszlachetnienie również Jego ziemskiej postaci, tak aby był rozpoznawalny jako długo oczekiwany Mesjasz.

Jeśli religia chrześcijańska zaczyna się od Jezusa, religia żydowska zaczyna się od Abrahama, pierwszego człowieka, do którego skierował się Bóg. Przymierze między Bogiem a ludźmi, według Żydów, zostało następnie pogłębione dzięki Mojżeszowi, który otrzymał od Boga Dziesięć Przykazań, stanowiących wskazówki życia i wiary.

Nawet dzisiaj szacunek i dążenie do relacji z Bogiem poprzez naukę i modlitwę, łącząc się z tym, czego dokonywali Ojcowie, jest jednym z podstawowych obowiązków każdego Żyda.

Znaczenie liczb

Nie zapominajmy o symbolicznej wartości obu genealogii. Zauważamy pojawianie się liczby siedem, ważnej liczby w tradycji żydowskiej, która wskazywała na związek z Bogiem i symbolizowała uświęcenie i oczyszczenie. Aby podać przykład: najważniejsze żydowskie święta trwały siedem dni, a Menora, świecznik, który jest symbolem religii żydowskiej, ma siedem ramion.

Liczba trzy również miała wartość symboliczną: trzykrotne powtórzenie gestu lub słowa nadawało mu pełnię większą moc. W Piśmie Świętym często pojawia się liczba trzy: na przykład trzy pokusy Jezusa, Piotr, który trzykrotnie zapiera się Mistrza, i wiele innych.

W genealogii Mateusza, która zaczyna się od Abrahama i kończy na Jezusie, możemy wyróżnić trzy grupy czternastu imion (wielokrotność siedmiu), czyli sześć grup siódemek. Jezus to pierwsze imię siódmej grupy.

W genealogii Łukasza, zaczynającej się od Adama aż do Jezusa, wspominane są imiona siedemdziesięciu siedmiu przodków, które możemy podzielić na jedenaście grup siódemek. Jezus to pierwsze imię dwunastej grupy.

Przypisania liczbowe są liczne i dają nam do zrozumienia, że te genealogie nie powinny być odczytywane jako fakty ściśle urzędowe ale jako odniesienia teologiczne, mające na celu wyrażenie duchowego przesłania w jak najbardziej przekonujący sposób.

Jezus, Adam i drzewo życia

Powiedzieliśmy, że dla Łukasza historia Zbawienia zaczyna się od przodków ludzkości, Adama i Ewy, a kończy na Jezusie. Pogłębienie wiedzy na temat powiązania między Jezusem a Adamem wymagałoby głębszej analizy, bo jest ona naprawdę ważna w historii religii chrześcijańskiej.

Adam był pierwszym człowiekiem stworzonym przez Boga na Jego obraz i podobieństwo, a jednak zwodniczym do tego stopnia, że ​​zdradził zaufanie Swego Stwórcy i popełnił grzech pierworodny.

Jezus, nowy człowiek, Bóg, który stał się ciałem, jest nowym Adamem, który powrócił na świat, aby zbawić ludzkość od jej grzechów. Tam, gdzie Adam był niedoskonały, Jezus jest doskonałością, a poprzez jego ofiarę ludzkość na nowo uzyskuje utraconą niewinność Edenu, a wraz z nim dar nieśmiertelności, który niegdyś gwarantowały owoce Drzewa Życia, które wyrosło w sercu ziemskiego. Raj. W Jezusie ponownie zakwita Drzewo Życia pod postacią Krzyża, symbolu nieskończonej miłości i życia wiecznego dla tych, którzy chcą spożywać jego owoce.

Kobiety w genealogii Jezusa

Zaskakującym elementem w rodowodzie Abrahama, przedstawionym przez Mateusza, jest obecność czterech kobiet, do których dołącza Maria, matka Jezusa. Zaskakująca i niezwykła, ponieważ w genealogiach świata żydowskiego nie było pojęcia rodziców a jedynie ojcowie, którzy spłodzili synów. Co więcej, kobiety wymienione w genealogii Jezusa, wyłączając jego matkę Marię, nie są znanymi postaciami związanymi z historią narodu żydowskiego, ale pogańskimi kobietami o niepewnej reputacji, jak Tamar, bohaterka kazirodztwa, czy Racab, z zawodu prostytutka. Również Rut, która była wdową, poczęła nieślubnego pradziadka króla Dawida, Obeda, podczas gdy Batszeba została uwiedziona przez Dawida, pomimo, iż była mężatką, i urodziła Salomona.

Wśród różnych teorii dotyczących motywów włączenia tych czterech postaci kobiecych, wymienionych przez Mateusza, do rodu Abrahama, przyjęcto możliwość, iż będąc grzesznicami, wszystkie wyrażają przesłanie możliwości zbawienia i pokuty za grzechy, ucieleśnione przez Jezusa.

Co więcej, wszystkie były cudzoziemkami i żyły w nieformalnych związkach z mężczyznami. Zalicza się do nich także Maryja, żona Józefa, który jednak nie był ojcem jej Syna.

Mateusz być może chciał ukazać wielkość Boga, który pomimo trudnych sytuacji uczynił te kobiety matkami, a być może chodziło o poszerzenie pochodzenia postaci Jezusa, przedstawiając jako argument, że miał nie tylko krew żydowską, ale i obcą, z racji jego pokrewieństwa z tymi kobietami.

Trzeba powiedzieć, że wymienione cztery grzesznice nie są jedynymi kontrowersyjnymi postaciami obecnymi w genealogii Jezusa. Dawid, Salomon, Achab i Manasses odznaczyli się niegodnymi, a nawet krwawymi czynami.

Ale to także jest częścią przesłania, które chciał wyrazić ewangelista Mateusz, a mianowicie, że Jezus, potomek Ojców narodu żydowskiego, ale także wcielenie Boga, decyduje się zstąpić między ludzi, mimo, iż jest świadomy ich niedoskonałości. Jest nowym Adamem, nowym człowiekiem stworzonym na obraz i podobieństwo Boże, aby odkupić całą ludzkość.