Postać ukrzyżowanego Jezusa jest dla każdego chrześcijanina symbolem największej miłości i wypełnienia misji życia w wierze. Jak to jest możliwe, że tak okrutny obraz może przekazać tak piękną wiadomość?
Indeks
Fakt ten, który mógłby wydawać się sprzecznością, jest obecny w kościele chrześcijańskim od samego jego początku. Może się wydawać paradoksem, że głównym symbolem chrześcijan jest Krzyż, który został użyty do zabicia Jezusa, Zbawiciela zesłanego na świat przez Boga Ojca. Symbolikę Krzyża wzmacnia postać wiszącego na nim ukrzyżowanego Chrystusa, kreując razem bardzo potężny symbol wiary. Mówimy tutaj o człowieku torturowanym, człowieku pobitym, pozbawionym wszelkiej godności, wyszydzonym przez tych, których przyszedł uratować a ostatecznie zabitym w barbarzyński, okropny sposób. Jednak ci, którzy w Niego wierzą, patrząc na obraz Jego agonii nie mogą powstrzymać uczucia przypływu miłości.
Właśnie to symbolizuje postać Jezusa na krzyżu: miłosierdzie, bezinteresowność, nieskończony akt miłości. W umęczonej postaci Jezusa na krzyżu wypełnia się przeznaczenie ludzkości, odnowienie przymierza z Bogiem zerwanego nieposłuszeństwem Adama i Ewy. Krew Jezusa i jego łzy oczyszczają człowieka z wszelkiej winy, otwierając drogę do zbawienia.
Historia Adama i Ewy
Chyba wszyscy znamy historię Adama i Ewy, pierwszego mężczyzny i pierwszej kobiety.
Co doprowadziło do tego strasznego aktu przemocy, który jest być może kulminacyjnym momentem w historii chrześcijaństwa? Kto ukrzyżował Jezusa?
Dlaczego Jezus został powieszony na krzyżu
Historia zapisana w Ewangeliach i świętych tekstach jest znana wszystkim. Jezus został postawiony przed sądem Sanhedrynu pod zarzutem „bluźnierstwa”. Z Ewangelii dowiadujemy się, że Jezus spędził ostatnie kilka lat swojego życia, wędrując po okolicy nauczając i głosząc nadejście Królestwa Bożego. Na tym jednak nie koniec. Twierdził, że jest Synem Bożym i jako taki został wysłany, aby nawracać ludzi. Zapytany przez kapłanów: „Czy Ty jesteś Mesjasz, Syn Boży?”, Jezus odpowiada im bez lęku: „ Tak, Ja Nim jestem! Ale powiadam Wam: Odtąd ujrzycie Syna Człowieczego, siedzącego po prawicy Wszechmogącego i nadchodzącego na obłokach niebieskich”. Wtedy najwyższy kapłan rozdarł swoje szaty i rzekł: „Zbluźnił. Na cóż nam jeszcze potrzeba więcej świadków? Oto teraz słyszeliście bluźnierstwo. Co Wam się zdaje?” Oni odpowiedzieli: „Winien jest śmierci”(Mk 14, 61-64).
Wyrok samych kapłanów nie wystarczyłoby jednak, by posłać Jezusa na śmierć. Judea, gdzie mieszkał Jezus, była wówczas pod dominacją Rzymian i tylko Cesarstwo Rzymskie mogło zadecydować, kto zostanie skazany na karę śmierci a kto od niej ocalony. Żydowskie władze religijne musiały przekonać rzymskiego namiestnika o ogromnym zagrożeniu jakie stanowił Jezus, aby potwierdził on wyrok. Poncjusz Piłat, pod presją fanatyzmu kapłanów, oskarży Jezusa o ogłoszenie siebie Mesjaszem Królem, kwestionując tym samym jedyną słuszną władzę Rzymu nad tymi ziemiami. To jest oskarżenie dzięki, któremu Jezus zostanie wysłany na śmierć. To jest titulus crucis (łac. Tytuł krzyża), tabliczka umieszczona na krzyżu, wskazująca przyczynę potępienia: Jezus Nazarejczyk Król Żydowski.
Jakie były ostatnie słowa Jezusa na krzyżu
W Ewangeliach istnieją różne wersje przedstawiające ostatnie chwile życia Jezusa. Według niektórych współczesnych historyków, mogłyby to być opisy i wstawki dodane przez ewangelistów, którzy kierowali się raczej własnymi własnymi spostrzeżeniami, a nie faktycznymi wydarzeniami.
Naturalnym jest fakt, że ci, którzy opisali życie Jezusa i jego cierpienie na krzyżu, chcieli ostatnie Jego słowa rozpowszechnić jako przesłanie dla ludzkości i przekształcić je w swego rodzaju proroctwo.
Według Ewangelii Łukasza, Jezus tuż przed śmiercią powiedział: „Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mego”. (Łk 23,46).
Zapis drugiego zdania wypowiedzianego przez umierającego Jezusa, pomimo, że nie wszystkie źródła to potwierdzają, również jest przypisany Łukaszowi i brzmi: „Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią” (Łk 23,34).
Według Ewangelii Jana, słowa które ukrzyżowany Jezus wypowiedział zanim wyzionął ducha miałyby brzmieć: „Wykonało się!”. (Ewangelia Jana 19,30).
Inne zwroty, które według innych ewangelistów Jezus wypowiedział na krzyżu:
„Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił?” (Mateusz 27,46)
„Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią” (Marek 15.34)
„Zaprawdę powiadam ci, dziś będziesz ze mną w raju” (wypowiedziane do jednego z dwóch złoczyńców ukrzyżowanych razem z Nim, Łukasz 23,43)
„Niewiasto, oto syn twój!”; „Oto matka twoja!” (zwracając się do Maryji i do apostoła Jana znajdujących się u stóp krzyża, Jan 19.26-27)
„Pragnę” (adresowany do rzymskich żołnierzy, którzy przez gąbkę na trzcinie podawali mu ocet, Jan 19:28)
Pomimo różnic pomiędzy różnymi wersjami Ewangelii, wszystkie słowa wypowiedziane przez Jezusa na krzyżu mają prorocze znaczenie i będą stanowić podstawę wielu aspektów kultu poświęconemu mu później. Z pewnością nie była to śmierć zwykłego człowieka i konsekwencje tego niesprawiedliwego czynu na zawsze zmieniły historię ludzkości w sposób zupełnie nieoczekiwany dla tych, którzy prześladowali go z taką determinacją. Każde słowo wypowiedziane przez Jezusa jest przepełnione głęboką miłość, która ożywiała go nawet w chwili okrutnego cierpienia, nawet w chwili zwątpienia i przekonania, że Bóg, jego Ojciec, go opuścił. Nawet wtedy ani jednym słowem nie potępił swoich oprawców i zabójców, którzy zadawali mu ogromny ból. Nie wiedzieli co robią i z tego powodu zasługują na przebaczenie i na raj, który Jezus ofiarowuje światu przez swoją przelaną krew, swoje ciało i swoje poświęcenie.
Dlaczego krzyż jest symbolem tak bardzo ważnym dla katolików?
Odpowiedzieliśmy już na to pytanie we wstępie. Rozważając ostatnie słowa Jezusa wypowiedziane na krzyżu, zdajemy sobie sprawę jak głębokiego znaczenia nabiera krucyfiks i dlaczego jest jednym z najważniejszych i najcenniejszych symboli chrześcijan. W postaci Jezusa Chrystusa na krzyżu jest zawarta cała ogromna miłość Boga do ludzkości i nadzieja zmartwychwstania.
Reprezentacje Jezusa na krzyżu
Pierwsi chrześcijanie nie przedstawiali Chrystusa ukrzyżowanego. Aby uniknąć prześladowań, musieli uciekać się do symboli przypominających figurę krzyża, na którym siedział mężczyzna, takich jak greckie litery tau (T) i rho (P), lub symbole zaczerpnięte z mitologii lub innych religii, takie jak delfin i trójząb.
Tuż po zalegalizowaniu religii chrześcijańskiej, reprezentacje postaci Chrystusa ukrzyżowanego natychmiast zaczęły się rozprzestrzeniać. Niektóre, bardzo starożytne, dotarły do nas, jak na przykład klejnot jaspisowy prawdopodobnie pochodzenia syryjskiego, pochodzący z II wieku naszej ery, na którym wygrawerowano postać nagiego mężczyzny z rękami przywiązanymi do poprzecznego ramienia krzyża lub pudełko z kości słoniowej przechowywane w Brytyjskim Museum w Londynie, które pochodzi z 420-430 roku naszej ery i przedstawia ukrzyżowanie.
Ewolucje zarówno form sztuki jak i Kościoła, doprowadziły do wyodrębnienia ikonografii krucyfiksu, która z czasem ulegała ciągłym zmianom. Nawet w czasach dzisiejszych wizerunek Chrystusa na krzyżu jest przedmiotem wszelkiego rodzaju malarskich i artystycznych przedstawień, od ikon rosyjskich i greckich, typowych dla Kościoła wschodniego, przez różnego rodzaju posągi i płaskorzeźby, aż po krucyfiksy i wisiorki do noszenia lub wystawiania w domu, aby zawsze być blisko tego szczególnego symbolu ofiary i miłości naszego Pana.